МОНГОЛЫН ПРАКТИК БУУДЛАГЫН ХОЛБООНЫ ДОТООД ЖУРАМ
Нэг. Нийтлэг үндэслэл
1.1. Энэхүү журмаар “Монголын Практик Буудлагын Холбоо” ТББ (цаашид “Холбоо” гэх)-ын бүхий л үйл ажиллагаа, удирдлага, зохион байгуулалт, харьяа нэгж, клуб, шүүгч, инструктор, тамирчин, нийт гишүүдийн хооронд үүсэх эрх, үүрэг, хариуцлага, ёс зүйн зэрэг харилцааг зохицуулна.
1.2. “Монголын Практик Буудлагын Холбоо” ТББ, түүний харьяа нэгжүүдээс гаргах тушаал, шийдвэр, дүрэм, журам, аливаа эрхзүйн акт нь “Монголын Практик Буудлагын Холбоо” ТББ-ын дүрэм болон энэхүү журамд нийцсэн байна.
Хоёр. Холбооны тухай
2.1. Холбоо нь Практик буудлагын спортын чиглэлээр Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулах эрх, үүрэгтэй спортын байгууллага мөн.
2.2. Холбоо нь Олон Улсын Практик Буудлагын Холбоо буюу International Practical Shooting Confederation (цаашид “ОУПБХ” гэх)-ийн Монгол улс дахь цор ганц салбар, албан ёсны төлөөлөгч, бүрэн эрхт гишүүн байгууллага мөн.
2.3. Холбооны олон улсын нэршил нь “IPSC Mongolia” байна.
2.4. Холбоо нь өөрийн онцлогийг илэрхийлсэн лого, албан бланк, тугтай байна.
2.5. Холбоо нь Монгол улсын хууль, түүнтэй адилтгах эрхзүйн акттай зөрчилдөөгүй бол ОУПБХ-ны бүхий л дүрэм, журам, стандарт, шийдвэрийг дагаж мөрдөнө.
2.6. Холбооны зорилго:
2.6.1. Галт зэвсэгтэй зөв, аюулгүй харьцах соёл, дадал, хэвшлийг нийтэд түгээх,
2.6.2. Практик буудлагын спортын хөгжилд хувь нэмэр оруулах,
2.6.3. Практик буудлагын спортыг Монгол улс даяар сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэх,
2.6.4. Нийт сонирхогчид болон гишүүдийнхээ мэдлэг, ур чадварыг тогтвортой өсгөх, хөгжүүлэх,
2.6.5. Монгол улсын шигшээ багийг бүрдүүлэх сайн тамирчдыг тодруулах, бэлтгэх,
2.6.6. Тамирчдын залуу халааг тасралтгүй бэлтгэх,
2.6.7. Улс, бүс нутаг, олон улс, тив, дэлхийн түвшинд Монголын тамирчдыг өндөр амжилт үзүүлэхэд бэлтгэх, улмаар амжилтын түвшнээ хадгалах, дээшлүүлэхэд анхаарах,
2.6.8. Биеийн тамир, спортын үйл хэргийг бүх нийтэд сурталчлан таниулах,
2.6.9. Монгол улсын иргэдэд цэрэг эх оронч үзлийг төлөвшүүлэхэд хувь нэмэр болох,
2.6.10. Үндэсний аюулгүй байдлыг хангах тусгайлсан чиг үүрэгтэй алба хаагч нарын ур чадвар, мэдлэгийг ахиулахад хувь нэмэр болох,
2.6.11. Монгол улсын батлан хамгаалах чадавхийг бэхжүүлэх,
2.6.12. Техник, технологийн дэвшлийг сурталчилж, чанар, стандартыг дэмжин дэлгэрүүлэх.
2.7. Холбоо нь бүхий л үйл ажиллагаа, шийдвэр гаргалтандаа дараах зарчмуудыг баримталж ажиллана. Үүнд:
2.7.1. Аюулгүй байдлыг эн тэргүүнд тавина.
2.7.2. Хүний эрхийг дээдэлнэ.
2.7.3. Хууль, дүрэм, аливаа эрхзүйн актыг чанд мөрдөнө.
2.7.4. Стандартыг баримтална.
2.7.5. Шударга, ил тод, эрх тэгш байдлыг хангана.
2.7.6. Мэдээллийн тэнцвэртэй байдал, харилцааны олон талт оролцоог хадгална.
2.7.7. Харилцан ашигтай байхад анхаарна.
2.7.8. Хүмүүнлэг, энэрэнгүй, энхтайванч байдлыг шаардана.
2.7.9. Нийтлэг соёл, ёс зүйг эрхэмлэнэ.
2.7.10. Хариуцлага, сахилга баттай байдалд тулгуурлана.
2.7.11. Техник, технологийн дэвшлийг дэмжинэ.
Гурав. Холбооны бүтэц, удирдлага, зохион байгуулалт
3.1. Холбоог итгэмжлэлгүйгээр бүрэн төлөөлөх этгээд нь Холбооны удирдах зөвлөлөөс томилогдсон Ерөнхийлөгч байна.
3.2. ОУПБХ-ны дүрэмд заасны дагуу Ерөнхийлөгчийн албан тушаалын олон улсын нэршил нь Regional Director of IPSC Mongolia.
3.3. Ерөнхийлөгч нь Холбоог өдөр тутмын удирдлагаар хангаж ажиллана.
3.4. Ерөнхийлөгчөөс бусад ажилтнууд нь хариуцсан ажил, үүрэгтэй нь харшлахгүй бол өөр ажил, албан тушаал эрхэлж болно.
3.5. Холбоо нь ажлын зорилго, чиглэл, мэргэшил, ачааллаас хамааран нэгээс олон нарийн бичгийн даргатай байж болно.
3.6. Холбоо нь бие даасан санхүү, нягтлан бодох бүртгэлтэй хуулийн этгээд тул орон тооны нягтлан бодогч, санхүүчтэй байна.
3.7. Ерөнхийлөгчийн зүгээс Холбооны үйл ажиллагааг сайжруулах, хөгжүүлэхэд шаардлагатай гэж үзвэл Холбооны удирдлага, захиргааны бүтэц, орон тоог Монгол улсын хууль болон ОУПБХ-ны дүрэмд нийцүүлэн өөрчилж болно.
3.8. Холбоо нь ажил үүрэг, мэргэжлийн чиглэл хариуцсан салбар зөвлөл, хороо, холбоотой байж болох бөгөөд эдгээр нэгжүүдийн үйл ажиллагааг тухайлсан дүрэм, журмаар зохицуулна.
3.9. Салбар зөвлөл, хороо, холбоодын дүрэм, журам нь энэхүү журамд нийцсэн байна.
3.10. Салбар зөвлөл, хороо, холбоод нь тусдаа хуулийн этгээд байх эсэх асуудлыг Монгол улсын хууль болон ОУПБХ-ны дүрмээр зохицуулна.
3.11. Салбар зөвлөл, хороо, холбоодын тэргүүний шууд харьяалагдах дээд удирдлага нь Холбооны Ерөнхийлөгч байна.
Дөрөв. Холбооны үйл ажиллагаа
4.1. Холбооны үндсэн үйл ажиллагаа:
4.1.1. Спортын сургалт, бэлтгэл
4.1.2. Спортын тэмцээн
4.1.3. Спорт сурталчлах, түгээх олон талт үйл ажиллагаа
4.1.4. Холбооны үйл ажиллагаатай холбогдох хууль, эрхзүйн актуудыг сурталчлах, таниулах бусад үйл ажиллагаа
4.2. Харьяа нэгжүүдийн зүгээс зохих зөвшөөрөл авсны үндсэн дээр явуулж буй практик буудлагын спортын сургалт болон тэмцээнийг Холбооны үйл ажиллагаа гэж тооцно.
4.3. Холбооны сургалтын үйл ажиллагаа нь дараах 3 чиглэлтэй байна.
4.3.1. Тамирчин бэлтгэх,
4.3.2. Шүүгч бэлтгэх,
4.3.3. Инструктор бэлтгэх.
4.4. Тамирчин бэлтгэх сургалт нь практик буудлагын спортын дүрэмд заасан зэвсэг, хэрэгслийн төрөл бүрээр зохион байгуулагдана.
4.5. Сургалтад хамрагдсан гишүүдийг тухайн төрлөөр буудлага хийх эрхтэйг гэрчилж гэрчилгээ олгоно.
4.6. Сургалтанд хамрагдсан байдал ба буудлага хийх эрх нь дараах хамааралтай байна. Үүнд:
4.6.1. Зөвхөн хийн гар бууны сургалтад хамрагдсан бол хийн гар буунаас бусад төрлийн зэвсэг ашиглахыг хориглоно.
4.6.2. Зөвхөн карабины сургалтад хамрагдсан бол гар буу болон хийн гар буунаас бусад төрлийн зэвсэг, хэрэгсэл ашиглаж болно.
4.6.3. Зөвхөн гар бууны сургалтад хамрагдсан бол зөвхөн гар буу болон хийн гар буу ашиглахыг зөвшөөрнө.
4.7. Тамирчны сургалт нь хөтөлбөр, агуулга, багтаамжаас хамааран зэвсэг, хэрэгслийн төрөл бүрээр анхан шат, дунд шат, ахисан шат, мастер, давтан сургалт зэрэг түвшинтэй байж болно.
4.8. Шүүгчийн сургалт нь ОУПБХ болон Олон Улсын Практик Буудлагын Шүүгчдийн Холбоо (International Range Officers Association буюу товчоор IROA)-ийн дүрэмд заасны дагуу зохион байгуулагдана.
4.9. Тамирчин болон шүүгчийн сургалтыг Холбоотой зөвшилцсөний үндсэн дээр харьяа клуб, нэгжүүд зохион байгуулж болно. Инструкторын сургалтыг зөвхөн Холбоо хариуцан зохион байгуулна.
4.10. Тэмцээн зохион байгуулахтай холбогдсон харилцааг тухайлсан журмаар шийдвэрлэнэ.
4.11. Харилцан уялдаатай зорилго, чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулах иргэн, хуулийн этгээд нь Холбооноос заавал бичгээр зөвшөөрөл авах бөгөөд шаардлагатай бол хамтран ажиллах гэрээ байгуулна.
4.12. Холбооноос бичгээр зөвшөөрөл аваагүй үйл ажиллагаанд “Монголын Практик Буудлагын Холбоо” ТББ хариуцлага хүлээхгүй.
Тав. Холбооны гишүүнчлэл
5.1. “Монголын Практик Буудлагын Холбоо” ТББ-ын гишүүн нь Олон Улсын Практик Буудлагын Холбооны гишүүн мөн.
5.2. Холбоонд гишүүнээр элсэх нь нээлттэй бөгөөд гишүүн нь энэхүү журамд заасан шаардлагуудыг заавал биелүүлнэ.
5.3. Дараах шаардлага хангасан хүнийг Холбооны гишүүнээр сайн дурын үндсэн дээр элсүүлнэ. Үүнд:
5.3.1. Галт зэвсэг ашиглахад харшлах өвчин, гэмтэл согоггүй.
5.3.2. Галт зэвсэг ашиглан гэмт хэрэг үйлдэж, шүүхээр ял шийтгүүлж байгаагүй.
5.3.3. Гишүүнчлэлийн татварыг урьдчилан төлөхийг зөвшөөрсөн.
5.3.4. ОУПБХ-ны дүрэмд заасан зэвсэг, хэрэгслийн төрлөөр практик буудлагын анхан шатны сургалтад хамрагдсан.
5.3.5. Хуульд заасан бусад шаардлагыг хангасан.
5.4. Холбооны гишүүнээр элсэхэд дараах бичиг баримтыг бүрдүүлнэ. Үүнд:
5.4.1. Холбоонд гишүүнээр элсэх өргөдөл,
5.4.2. Насанд хүрээгүй хүүхэд бол эцэг эх, хууль ёсны асран хамгаалагчийн батламж,
5.4.3. Гишүүний анкет,
5.4.4. Оршин суугаа хаягийн тодорхойлолт
5.4.5. Ял эдэлж байгаа эсэх талаарх цагдаагийн тодорхойлолт
5.4.6. Иргэний үнэмлэхийн хуулбар,
5.4.7. Насанд хүрээгүй хүүхэд бол төрсний гэрчилгээний хуулбар,
5.4.8. Галт зэвсэг ашиглахад харшлах өвчин эмгэггүй тухай магадлагаа,
5.4.9. Цусны бүлгийн тодорхойлолт,
5.4.10. Бусад бичиг баримт.
5.5. Холбооны гишүүнчлэлийн татварын хэмжээг Удирдах зөвлөлөөс тогтоох бөгөөд хэрэв санхүүгийн жил эхлэхээс өмнө өөрчлөөгүй, өөрчилсөн тухай гишүүдэд урьдчилан мэдээлээгүй бол урьдын тогтоосон хэмжээ хэвээр байгаа гэж үзнэ.
5.6. Холбоо нь “Хүндэт гишүүн”-тэй байж болох бөгөөд “Хүндэт гишүүн” нь Холбооны Ерөнхийлөгчийн тушаалаар сонгогдоно. “Хүндэт гишүүн” нь гишүүнчлэлийн татвар төлөхөөс бусдаар гишүүний бүх эрх, үүргийг хүлээнэ.
5.7. Холбооны гишүүн нь дараах эрхтэй:
5.7.1. Холбооноос зарласан үйл ажиллагаанд оролцох,
5.7.2. Холбооны харьяа клубт зохих журам, үнэ тарифын дагуу бэлтгэл хийх,
5.7.3. Холбооны үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл авах,
5.7.4. Практик буудлагын спортын дүрэм, шинээр гарсан өөрчлөлтийн талаар мэдээлэл авах,
5.7.5. ОУПБХ-ны үйл ажиллагааны талаар мэдээлэл авах,
5.7.6. Холбогдох хууль, дүрэм, эрхзүйн акт, тэдгээрт гарсан өөрчлөлтийн талаар мэдээлэл авах,
5.7.7. Холбооны гишүүнчлэлийн талаар гуравдагч этгээдэд мэдэгдэх, тодорхойлолт гаргуулах.
5.8. Холбооны гишүүн нь дараах үүрэгтэй:
5.8.1. Аюулгүй ажиллагааны зарчим, зааврыг чанд биелүүлэх, өдөр тутам дагаж мөрдөх,
5.8.2. Галт зэвсэгтэй зөв харьцах соёлыг нийтэд түгээх, сурталчлах,
5.8.3. Дүрмийн мэдлэгээ бататгаж, дүрмийн өөрчлөлтөд цаг алдалгүй суралцах,
5.8.4. ОУПБХ-той холбоотой цаг үеийн мэдээллийг мэдэх, ойлгох, биелүүлэх,
5.8.5. Холбооны дотоод дүрэм, журам, шийдвэрийг дагаж мөрдөх,
5.8.6. Шүүгч, Инструкторуудын шаардлага, зөвлөмжийг хүндэтгэж биелүүлэх,
5.8.7. Практик буудлагын спортыг сурталчлах,
5.8.8. Сургалтад нь хамрагдаагүй зэвсэг, хэрэгслийн төрлөөр буудлага хийхгүй байх,
5.8.9. Гишүүнчлэлийн татварыг дурдсан хугацаанд төлөх,
5.8.10. Холбоо барих утас, хаяг, цахим хаяг өөрчлөгдсөн бол Холбооны гишүүдийн бүртгэл хариуцсан албан тушаалтанд тухай бүр мэдэгдэх үүрэгтэй..
5.9. Инструкторын сургалтад хамрагдаагүй, инструкторын гэрчилгээ аваагүй гишүүнийг бусад хүмүүст буудлага хийхийг зөвшөөрөх, удирдах, хянах, зааварчлахыг хориглоно.
5.10. Холбооны гишүүн, харьяа нэгж нь ОУПБХ-ны логог ашиглах тохиолдолд Холбооны нэр, логог заавал хамтад нь ашиглах бөгөөд ижил хэмжээтэйгээр, адил түвшинд байрлуулна.
5.11. Дараах үндэслэлээр Холбооны гишүүнчлэлээс хасна. Үүнд:
5.11.1. Өөрийн хүсэлтээр гишүүнчлэлээс хасагдах өргөдлөө өгсөн.
5.11.2. Гишүүний үүргээ биелүүлээгүй.
5.11.3. Холбооны гишүүний ёс зүйг зөрчсөн.
5.11.4. Хүндэтгэх шалтгаангүйгээр нэг жилийн хугацаанд Холбооноос зохион байгуулсан арга хэмжээнд оролцоогүй, бэлтгэл хийгээгүй.
5.11.5. Эрүүл мэндийн шалтгаанаар галт зэвсэг ашиглах боломжгүй болсон.
5.11.6. Гэмт хэрэгт холбогдсон, ял шийтгүүлсэн.
5.11.7. Нас барсан.
5.12. Гишүүнээс хасагдсан хүмүүсийг Холбооны гишүүн биш хэмээн үзэж Ерөнхийлөгч тушаал гаргах бөгөөд энэ тухай өөрт нь, хэрэв насанд хүрээгүй хүүхэд бол асран хамгаалагчид нь давхар мэдээлж, гишүүний үнэмлэхийг нь хүчингүй болгоно. Хэрэв шаардлагатай бол энэ тухай гуравдагч этгээдэд мэдэгдэж болно.
5.13. Гишүүнээс хасагдсан хүн зөрчил дутагдлаа арилгаж, дахин гишүүнээр элсэх бол дараах шаардлагыг биелүүлнэ. Үүнд:
5.13.1. Өргөдөл гаргана.
5.13.2. Холбооны давтан сургалтанд хамрагдана.
5.13.3. Бусад шаардлагыг хангана.
5.14. Галт зэвсэг, түүнтэй адилтгах хэрэгсэл ашиглан гэмт хэрэг үйлдсэн, зөрчил гаргасан нь тогтоогдож шүүхийн шийтгэл хүлээсэн хүнийг гишүүнчлэлээс хасах бөгөөд дахин гишүүнээр элсүүлэхээс татгалзана.
Зургаа. Гишүүний ёс зүй
6.1. Холбооны гишүүний ёс зүй нь нэн тэргүүнд хүн төрөлхтний хүмүүнлэг, энэрэнгүй үйлсийн илэрхийлэл болох спорт, спортын тамирчин гэдэг ухагдахуунд захирагдана.
6.2. Гишүүний ёс зүй нь эх орондоо “Монголын Практик Буудлагын Холбооны гишүүн” гэгдэх нэр хүндийг өргөж явах, гадаад улс оронд “IPSC member” гэгдэх нэр хүндийг өргөж явах эрхэм үүрэгтэй нягт уялдана.
6.3. Холбооны гишүүн нь харилцааны соёлыг эрхэмлэж, харилцаандаа эелдэг боловсон зан хандлагыг баримтална.
6.4. Гишүүн нь “Эрх, Үүрэг, Хариуцлага”-ын гурамсан холбоог үйл хөдлөлдөө хэвшүүлнэ.
6.5. Холбооны гишүүн нь эзэмшсэн мэдлэг, чадвараараа сайрхах, давуу талаараа эрэмших, бардамнах, бусдыг басамжлах, тохуурхах, доромжлох нь ёс зүйгүй үйлдэл бөгөөд даруу төлөв байдлыг эрхэмлэнэ.
6.6. Гишүүн нь зөвхөн практик буудлагын спортын ур чадварт суралцаж байгаагаа гүйцэд ухамсарлаж, бусад спортын төрлийг үл ойшоох, хүндэтгэлгүй хандахыг цээрлэнэ.
6.7. Практик буудлагын спортын мэдлэг, ур чадвартаа дулдуйдаж бусад спорт, буудлагын төрөл, үйл ажиллагаанд дур мэдэн зааварлах нь ёс зүйгүй үйлдэл мөн.
6.8. Буудлагын спорт нь техникийн хүчин чадлыг ашиглахад суралцдаг өвөрмөц онцлогтой спорт бөгөөд улс орны батлан хамгаалах чадавхитай шууд уялддаг тул Холбооны гишүүн Монгол улсын иргэн нь Монгол улсын тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлыг эрхэмлэж, үндэснийхээ өв соёл, ард түмний эе эвийг дээдэлсэн эх оронч үзэл санаатай байвал зохино.
Долоо. Харьяа клуб
7.1. Иргэн, хуулийн этгээд нь зөвхөн Холбооны зөвшөөрлөөр практик буудлагын спорт клуб нээн ажиллуулж болно.
7.2. Практик буудлагын спорт клуб нь практик буудлагын спортын дүрэмд заасан стандартуудыг хангасан байх ба Холбоотой хамтран ажиллах гэрээ байгуулсны үндсэн дээр Холбооны харьяа клуб гэж үзэж, харьяа клубын гэрчилгээ олгоно.
7.3. Харьяа клубтэй хамтран ажиллах гэрээнд харилцан хүлээх эрх ба үүрэг, хариуцлага, клубийн төлөх татвар, тавигдах стандартын шаардлага зэргийг тусгасан байна.
7.4. Спортын стандарт болон гэрээний үүргээ хэрхэн биелүүлснээс хамааран Холбооны зүгээс хамтран ажиллах гэрээг жил бүр сунгана. Шаардлага хангаагүй клубтэй гэрээ байгуулахаас татгалзаж, гэрчилгээг хүчингүй болгоно.
7.5. Харьяа клубын оноосон нэр нь нийгэмлэг, хороо, клуб… зэрэг ямар ч байж болох ба хүч түрэмгийлсэн, энхтайванч бус утга, агуулгатай байхыг хориглоно.
7.6. Харьяа клуб нь Холбооны нэр, логог ашиглах боломжтой бөгөөд энэ нь Холбоог төлөөлөх эрхийг илтгэхгүй.
7.7. Харьяа клуб нь гишүүнчлэлтэй байх эсэх асуудлаа өөрөө шийдэх эрхтэй бөгөөд клубын гишүүнчлэл нь Холбооны гишүүнчлэлтэй давхцах албагүй.
7.8. Харьяа клуб нь үйлчилгээний үнэ тарифаа өөрөө тогтоох эрхтэй.
7.9. Харьяа клуб нь практик буудлагаас гадна буудлагаас бусад спортын төрлийг хавсран хөгжүүлж болно.
7.10. Харьяа клубыг цэрэг, тактикийн сургалт, үзүүлэх тоглолт, адилтгах шинжтэй үйл ажиллагаа зохион байгуулах, санаачлах, оролцохыг хориглоно. Үүнд тус клубт хичээллэдэг тамирчин, хувь хүмүүсийн үйлдлийг клуб болон түүний удирдах албан тушаалтны үйл ажиллагаанаас салгаж ойлгоно.
7.11. Үндэсний аюулгүй байдлыг хангах тусгайлсан чиг үүрэгтэй төрийн байгууллагын алба хаагч нарт 7.10 дугаар заалт хамаарахгүй.
7.12. Харьяа клуб нь өөрөө зохион байгуулах, эсхүл бусдын зохион байгуулах аливаа үйл ажиллагаанд оролцохоос өмнө Холбоонд бичгээр урьдчилан мэдэгдэж, бичгээр зөвшөөрөл авна.
7.13. Харьяа клуб нь зохион байгуулах, оролцохыг Холбооноос бичгээр зөвшөөрөөгүй үйл ажиллагаанд Холбооны нэр, лого болон ОУПБХ-ны логог ашиглахыг хориглоно.
Найм. Журам зөрчигсдөд хүлээлгэх хариуцлага
8.1. Энэхүү журмыг зөрчсөн гишүүнийг Холбооны гишүүнчлэлээс хасна.
8.2. Энэхүү журмыг зөрчсөн Харьяа клубын хамтран ажиллах гэрээг нэг талын санаачлагаар цуцална.
8.3. Холбооны нэр хүндэд сөргөөр нөлөөлсөн, сөргөөр нөлөөлөхийг оролдсон аливаа үйлдэлд энэхүү журмыг баримталж холбогдох хууль, дүрэм, эрхзүйн актад нийцүүлэн Төрийн эрх бүхий байгууллагаар, шаардлагатай бол олон улсын арбитрт хандаж асуудлыг шийдвэрлүүлнэ.
